Naukowcy zaobserwowali „piractwo lodowe” na Antarktydzie. Zachodzi szybciej, niż sądzono

Najnowsze badanie lodowców zachodniej Antarktydy ujawniło ciekawe zjawisko. Odkryto, że szybko płynący lodowiec „wysysa” lód od wolniej poruszającego się „sąsiada”. Jak obliczono, proces ten okazał się również rekordowo szybki.

Publikacja: 11.05.2025 07:33

Badaczy zaskoczyła dynamika zjawisk zaobserwowanych w lodowcach zachodniej części Antarktydy (zdj. i

Badaczy zaskoczyła dynamika zjawisk zaobserwowanych w lodowcach zachodniej części Antarktydy (zdj. ilustracyjne).

Foto: Adobe Stock

Najnowsze badanie dotyczące lodowców Antarktydy opublikowano 8 maja w czasopiśmie „The Cryosphere”. Wyniki analizy są efektem pracy naukowców z Uniwersytetu w Leeds w Wielkiej Brytanii. 

Jak obliczyć prędkość lodowca?

Badacze z University of Leeds wzięli na celownik jedne z najszybciej „zmieniających się” lodowców w zachodniej części Antarktydy. Mowa o lodowcach Kohler, Pope i Smith, znajdujących się powyżej szelfów lodowych Dotson i Crosson. Badaniem objęto również m.in. strumienie lodu spływające z lodowców Haynes, Vane i Horall. Ogółem analiza dotyczyła prędkości, kierunku i dynamiki przepływu łącznie ośmiu strumieni lodowych w zachodniej Antarktydzie.

Na potrzeby badania przeprowadzono analizę nowych zdjęć satelitarnych wysokiej rozdzielczości, wykonanych przez satelitę Sentinel-1 (bliźniacze satelity Sentinel-1A i Sentinel-1B). Analizie poddano również wcześniej wykonane zdjęcia satelitarne lodowców, pochodzące z lat 2005-2022. Eksperci postanowili sprawdzić, jak w danym okresie zmieniała się prędkość strumieni lodu, które spływają z badanych lodowców do szelfów lodowych Crosson i Dotson.

Czytaj więcej

Skąd się wzięło złoto? Naukowcy odkryli potencjalne źródło

Aby obliczyć prędkość lodu korzystano z techniki śledzącej przemieszczanie widocznych cech lodowców np. szczelin lub rozpadlin. W analizie korzystano również z danych misji CryoSat ESA, badającej tempo przerzedzania się lodu.

Antarktyczna „kradzież”. Czym zasila się najszybszy lodowiec?

Wyniki analizy ujawniły zaskakujący proces, a raczej nietypową szybkość już znanego zjawiska. Odkryto, że siedem z ośmiu badanych strumieni w rejonie Pope-Smith-Kohler przyspieszyło tempo przepływu. Zebrane dane ujawniły m.in., że:

  • wszystkie z badanych lodowców przyspieszyły swą prędkość średnio o 51 proc. od 2005 roku,
  • w 2022 r. sześć z badanych strumieni osiągnęło średnią prędkość ponad 700 metrów rocznie,
  • od 2005 r. do 2022 r. prędkość strumieni lodu z lodowców Kohler East i Smith West wzrastała rocznie średnio o ok. 32 metry.

Czytaj więcej

Agencje kosmiczne ostrzegają: Fragment radzieckiej sondy może uderzyć w Ziemię za kilka dni

Wyniki analizy pokazały także, że najszybciej płynący strumień, pochodzący z lodowca Kohler East, wysysa lód od wolniej płynącego lodowca Kohler West. Badacze nazwali ten proces „piractwem lodowym”.  – (...) przepływ lodu jest przekierowywany z jednego lodowca do drugiego, a przyspieszający lodowiec zasadniczo kradnie lód swojemu zwalniającemu sąsiadowi – wyjaśnia główna autorka badania dr Heather Selley.

Badaczy zaskoczyła i zaniepokoiła także szybkość opisanego zjawiska. Dotychczas uważano, że podobny proces odbywa się powoli i zachodzi w długim przedziale czasowym. Dane satelitarne ujawniły jednak, że w przypadku badanych lodowców proces ten odbył się w ciągu zaledwie 18 lat.

Topnienie pokrywy lodowej. Postęp cofania się linii uziemienia

Autorzy analizy wiążą opisane zjawisko z postępującymi zmianami klimatycznymi. Badany rejon Antarktydy cechuje się najwyżej odnotowanymi wskaźnikami cofania się tzw. linii uziemienia. Jest to punkt, w którym lodowiec zaczyna się unosić z dna morskiego i stopniowo przechodzi w pływającą, szelfową pokrywę. Cofanie się linii uziemienia wiąże się z jeszcze szybszym zasilaniem oceanu przez topniejące pokrywy lodowe. Autorzy publikacji mają nadzieję, że zaobserwowany proces „przekierowania przepływu lodu” pozwoli lepiej zrozumieć dynamikę zjawisk zachodzących w topniejących lodowcach.

Najnowsze badanie dotyczące lodowców Antarktydy opublikowano 8 maja w czasopiśmie „The Cryosphere”. Wyniki analizy są efektem pracy naukowców z Uniwersytetu w Leeds w Wielkiej Brytanii. 

Jak obliczyć prędkość lodowca?

Pozostało jeszcze 94% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Materiał Partnera
Wzór na sprawiedliwość. Jak matematyka może usprawnić budżet obywatelski?
Nauka
Przełomowe odkrycie naukowców dotyczące szpaków. Podważa wcześniejsze twierdzenia
Materiał Promocyjny
Budujemy cyfrową tarczę bezpieczeństwa surowcowego
Materiał Partnera
Fajans w dyplomacji. Jak ceramika z Włocławka zaistniała w polityce kulturalnej PRL?
Nauka
Picasso w świecie biznesu. Dlaczego powstają korporacyjne kolekcje sztuki
Materiał Promocyjny
Między elastycznością a bezpieczeństwem
OSZAR »